Rosyjski sen

Zaczęły się Zimowe Igrzyska w Soczi. Otwarto je z wielką pompą- ceremonia powalała momentami swoim monumentalizmem. Można pominąć drobną wpadkę w postaci nieotwartego olimpijskiego koła. Choć była to wpadka dość symboliczna.

Wszystko tańczyło. Wszystko szybowało.Wszystko rosło w oczach.

Wirujące kopuły cerkwi, tysiące tancerzy, ogromne kolumny wzorowane na modłę złotego wieku Sankt Petersburga. Potężne sierpy, głowy radzieckich bohaterów, wieżowe pałace Moskwy, wesoła młodzież lat sześćdziesiątych, a w tle przyśpiewki w stylu Pust' wiek da, czy Padmaskownyje wiecziera. Czasy Związku Radzieckiego przedstawiono jak jeden ze szczęśliwszych w historii. Nie usłyszeliśmy piosenek takich bardów tamtych siermiężnych lat, jak Bułat Okudżawa czy Włodzimierz Wysocki, który śpiewał, że wszystko nie tak, jak powinno być. 

Słusznie zauważył Włodzimierz Szaranowicz: Oni byli z innego snu. Snu, który Rosji jeszcze się nie wyśnił.

Rosja się zmieniła, to fakt. Sami Rosjanie są fantastycznymi ludźmi, miałem okazję poznać paru. Ale to nadal kraj wielu kontrastów, nawet w samym Soczi widać je wyraźnie- choć z racji goszczących tam Igrzysk, jakby mniej. Oszałamiające bogactwo sąsiaduje z przerażającą biedą, nowoczesność z przestarzałością. Potęga stolicy z opuszczonymi wioskami. Otwarcie na świat z ustrojem, którego demokratyczność stoi pod znakiem zapytania. A wszystkie te paradoksy funkcjonują razem, tworząc niesamowitą, nieprawdopodobną wręcz kombinację.

Właśnie z takiego kraju nadadzą transmisje z olimpijskich zawodów, nieraz będziemy jeszcze oglądać popis wschodniosłowiańskiej chwały. A potem rozejdzie się publika, ucichną stadiony, wszystko wróci do normy-
do rzeczywistości, której na ekranach telewizorów nie zobaczymy.

Kiedyś Rosjanom wyśni się sen, sen Wysockiego i Okudżawy. Ale jeszcze nie teraz. Nie dziś.

Waga słowa

Witam po dłuższej przerwie. Chwała Bogu, mogę spokojnie wrócić do prowadzenia mojego zakątka. Zapraszam dziś do lektury.

Zdarzyło się Wam kiedyś mozolnie przebijać z jakąś ważną myślą przez głosy innych dyskutantów, często bezskutecznie? Zdarzyło się Wam usłyszeć "aha" w reakcji na głębsze przemyślenie?
A zdarzyło się Wam rzucić jakimś błahym tekstem, powiedzieć pierdołę i co najmniej przez kilka dni obserwować-nieraz niezdrową- podnietę tymi paroma słowami?

Zdarzyło się, każdemu. Co gorsza- każdemu z nas zdarzyło się też być po drugiej stronie.

Dlaczego o tym piszę? Bo od niedawna zaczęła zastanawiać mnie wartość tak codzienno-niecodziennej rzeczy, jaką jest słowo. Nie tylko dlatego, że- tak jak każdy człowiek, ale tym bardziej jako właściciel bloga- jestem za słowa odpowiedzialny.

Powiedzmy sobie szczerze- w rutynowym zalewie informacji, powodzi internetowych i rzeczywistych dyskusji słowo jest coraz lżejsze, coraz tańsze. Nie ma godziny, żeby ktoś nie podzielił się na Facebooku jakąś kwestią bardziej lub mniej aspirującą do rangi sentencji. Wyrazy zwykle używane w chwilach doniosłych mieszane są z czczą gadaniną. Przykład?
Śmiejemy się, gdy słyszymy, że dzieci z podstawówki są w związku. Pomijając już jakiś wymiar niedojrzałości tej deklaracji- niedojrzałości niewinnej, bo taka cecha tego wieku- to sam fakt użycia takiej kwestii już świadczy o tym, że spowszedniała ona po prostu na tyle, że dzieci, które jakiś naturalny, wbudowany hamulec przed powiedzeniem niektórych rzeczy mają- przestają go mieć. Co więc musi się dziać w świecie dorosłych?

Więc teraz spójrzmy na tytuły gazet czy tabloidów, zajrzyjmy na portale, włączmy telewizor. Ile razy słyszymy o jakiejś znanej osobie informacje, które za chwilę są po cichu dementowane? Mi też nie starczyło palców. A ile razy słyszymy informacje mające większe znaczenie? Niezwykle rzadko.

A teraz skok w miejsce, gdzie słowo powinno być cenione najbardziej, gdzie powinno być cyzelowane z dokładnością nieprawdopodobną- w nowoczesną poezję. I co? I widzimy nieraz zamiast sztuki słowa- zabawę słowem. Żonglowanie wyrazami, nierzadko pozbawione sensu. Nie ma już imponować treść, ale pewne zabiegi stylistyczne- zresztą i tak niezbędne. Od razu odpieram zarzut- fakt, sam piszę wiersze, więc ktoś może uznać, że moje pisanie ma dokładnie ten sam charakter. Moim zdaniem nie ma- ale jeżeli ktoś uważa inaczej, to zapraszam do dyskusji.

Skoro, Drogi Czytelniku, dotarłeś już tutaj, to pora na konkretne wnioski i powody tego wpisu.
W szkole średniej niektórzy z nas uczyli się o funkcji magicznej i performatywnej języka. Obie z tych funkcji mają na celu zmianę rzeczywistości. I to jest prawda.

Słowa zmieniają rzeczywistość.

Każde zdanie może decydować o wyniesieniu kogoś na piedestał lub pogrzebaniu go za życia. Każde zdanie może decydować o przemianie mentalnej jednej osoby lub więcej. A są zdania, które mają już tysiące lat, a wryły się w świadomość naszej cywilizacji niezbywalnie, niezaprzeczalnie. Alea iacta est- i każdy z nas trzecie tysiąclecie wzorem Juliusza Cezara rzuca kośćmi nad własnymi Rubikonami. Ogłaszam wprowadzenie stanu wojennego- i w naszym społeczeństwie wykopano rów niezasypany do dziś. Można mnożyć przykłady, ale nie o to tu chodzi.

Bo chodzi o jedno, o czym dziś się często zapomina, a o czym chciałbym Nam przypomnieć tym wpisem, który może i jest paplaniną, a może faktycznie coś wnosi.

Oszczędzajmy słowa. One naprawdę mają swoją cenę.